De AEX is voor veel Nederlandse beleggers het eerste waar ze in investeren. Logisch ook: het voelt vertrouwd, de bedrijven zijn bekend, en het is “ons eigen land”.
Maar de AEX is, hoe belangrijk hij ook lijkt, een relatief kleine markt in vergelijking met bijvoorbeeld de Amerikaanse S&P 500 of de wereldindex.

En dat brengt specifieke risico’s met zich mee, risico’s die je als belegger beter goed kunt begrijpen voordat je te eenzijdig inzet.

Hoe klein is de AEX eigenlijk?

De AEX bestaat uit slechts 25 bedrijven, dat is alles.
Vergelijk dat eens met:

• de S&P 500 (500 bedrijven in de VS), of

• de MSCI World Index (ruim 1.500 bedrijven wereldwijd).

De AEX is dus een klein mandje in een grote wereld.
En dat betekent automatisch dat de spreiding beperkt is.

Risico 1: Minder spreiding

Het grootste risico van beleggen in de AEX is dat je geld sterk geconcentreerd is in een paar bedrijven.

De top 5 (zoals ASML, Shell, Unilever, ING en Philips) bepaalt samen vaak meer dan de helft van de hele index.
Als één van die zwaargewichten onderuit gaat, daalt de hele AEX, zelfs als andere bedrijven het goed doen.

👉 Voorbeeld:
In 2022 daalde ASML even flink door zorgen over de chipmarkt.
De AEX kreeg meteen een klap, ook al deden Shell en Unilever het prima.

Dat is het nadeel van een kleine, geconcentreerde markt: een paar reuzen trekken de kar, maar ze kunnen hem ook afremmen.

Risico 2: Afhankelijk van een paar sectoren

De AEX is niet alleen klein qua aantal bedrijven, maar ook scheef verdeeld qua sectoren.

De meeste AEX-bedrijven zitten in slechts een paar domeinen:

• Technologie (ASML, ASMI, Besi)

• Energie (Shell)

• Financieel (ING, Aegon, NN Group)

• Consumentengoederen (Unilever, Heineken)

Er zijn bijvoorbeeld nauwelijks AEX-bedrijven actief in gezondheidszorg, defensie of softwarediensten, sectoren die wereldwijd juist sterk groeien.

Dat betekent: als het slecht gaat met één van die sectoren, heeft de AEX daar meteen last van.

Risico 3: De invloed van internationale markten

Hoewel de AEX een Nederlandse index is, hebben veel van de bedrijven erbinnen wereldwijde activiteiten.
ASML levert aan Azië, Shell opereert wereldwijd, Unilever verkoopt in Afrika en Amerika.

Dat klinkt als spreiding, maar in de praktijk betekent het dat de AEX sterk meebeweegt met het buitenland.
Als de Amerikaanse techsector onder druk staat of de olieprijs daalt, voelt de AEX dat meteen.

Je belegt dus wel “in Nederland”, maar je bent alsnog afhankelijk van internationale schommelingen.

Risico 4: Minder liquiditeit

Omdat de AEX kleiner is, is er ook minder handelsvolume dan in bijvoorbeeld de Amerikaanse beurs.
Dat betekent dat koersen sneller kunnen bewegen bij plotselinge verkoopgolven.

In rustige tijden merk je daar weinig van, maar in paniekmomenten, zoals de coronacrash van 2020, kan de AEX extra hard dalen doordat er minder kopers en verkopers actief zijn.

Risico 5: Economische afhankelijkheid van Europa

De AEX volgt vaak het ritme van de Europese economie.
Als de eurozone het moeilijk heeft, dan zie je dat vrijwel direct terug op de Amsterdamse beurs.

Denk aan de eurocrisis van 2011 of de energiecrisis van 2022, beide keren kreeg de AEX een klap, terwijl de Amerikaanse beurzen het beter deden.

Kortom: wie alleen in de AEX belegt, zet zwaar in op één regio.

Mijn ervaring als AEX-belegger

Ik begon ooit met uitsluitend Nederlandse aandelen en AEX-ETF’s. Het voelde veilig en overzichtelijk.
Maar na een paar jaar merkte ik dat mijn rendement sterk meebewoog met een handvol bedrijven.

Als ASML een goed kwartaal had, ging mijn portefeuille omhoog.
Als de olieprijs daalde, trok Shell de boel weer omlaag.

Pas toen ik ook wereldwijde ETF’s toevoegde, werd mijn rendement stabieler. De AEX bleef een mooi onderdeel, maar niet meer de hoofdmoot.

Hoe beperk je deze risico’s?

💡 1. Combineer de AEX met wereldwijde indexfondsen
Bijvoorbeeld een ETF die de MSCI World Index volgt. Zo spreid je over honderden bedrijven en tientallen landen.

💡 2. Let op sectorverdeling
Voeg andere sectoren toe, zoals gezondheidszorg, technologie buiten Europa of duurzame energie.

💡 3. Denk in regio’s
Naast Nederland ook een stukje VS, Azië of opkomende markten opnemen helpt om schommelingen te spreiden.

💡 4. Beleg met een lange horizon
De AEX kan grillig zijn op korte termijn, maar op de lange termijn laten Nederlandse bedrijven vaak degelijk herstel zien.