Het jaar 2022 was een turbulent jaar voor de AEX-index. Na een periode van herstel in 2021, kreeg de AEX te maken met sterke tegenwinden door geopolitieke spanningen, stijgende inflatie en renteverhogingen. Deze factoren zorgden voor een aanzienlijke correctie van de index, die het jaar eindigde met een verlies van 13,65%. In dit artikel geef ik een uitgebreid overzicht van de ontwikkelingen binnen de AEX in 2022, de belangrijkste gebeurtenissen en wat dit betekent voor beleggers.

Begin van het jaar: Oplopende spanningen en economische onzekerheid

Het jaar begon met een relatief stabiele AEX-index. In januari noteerde de index nog rond de 800 punten, gesteund door positieve winstcijfers van enkele grote Nederlandse bedrijven. Toch was er al sprake van toenemende economische onzekerheid.

In februari 2022 escaleerde het conflict tussen Rusland en Oekraïne, wat directe gevolgen had voor de wereldwijde markten. De AEX zakte fors door zorgen over energievoorziening, stijgende grondstofprijzen en een mogelijke economische recessie in Europa.

Geopolitieke spanningen en de energiecrisis

De oorlog in Oekraïne zorgde voor aanzienlijke verstoringen in de energiemarkt. Europa werd geconfronteerd met stijgende gas- en olieprijzen, wat met name bedrijven als Shell en Unilever beïnvloedde.

• Shell: De olie- en gasgigant profiteerde in eerste instantie van de hogere energieprijzen, maar zag later in het jaar de koers dalen door onzekerheid over de energiemarkt.
• Unilever: Had moeite om de stijgende kosten door te berekenen aan consumenten, wat leidde tot lagere marges en een daling van de aandelenkoers.

De AEX daalde in deze periode naar een dieptepunt van 630 punten, het laagste niveau sinds de coronacrash in 2020.

Renteverhogingen en inflatie

Naast geopolitieke spanningen zorgde ook de stijgende inflatie voor grote schommelingen op de beurs. De Europese Centrale Bank (ECB) werd gedwongen om in 2022 voor het eerst in jaren de rente fors te verhogen. Dit leidde tot verkoopdruk op met name groeiaandelen en technologiebedrijven.

• ASML: De chipgigant verloor bijna 25% van zijn waarde in 2022, doordat beleggers zich zorgen maakten over afnemende vraag en hogere financieringskosten.
• Adyen: Ook fintech-bedrijf Adyen kreeg zware klappen door de oplopende rentes en toenemende concurrentie.
• Prosus: Beleggers verlieten massaal tech-aandelen, waardoor Prosus een verlies van 30% noteerde.

De renteverhogingen door de ECB waren gericht op het beteugelen van de inflatie, maar zorgden ook voor toenemende economische onzekerheid en terughoudendheid bij beleggers.

Sectorprestaties binnen de AEX in 2022

Technologie

De technologiesector, die in 2021 nog een sterke groeier was, werd in 2022 zwaar getroffen door de stijgende rentes en verminderde vraag naar halfgeleiders.

• ASML: Verloor bijna 25% van zijn waarde door afnemende orders en zorgen over de wereldwijde chipmarkt.
• ASMI: Daalde met 18% door de dalende halfgeleiderverkopen en exportbeperkingen naar China.
• BESI: Ook BESI moest 15% inleveren door lagere verwachtingen voor 2023.

Energie en grondstoffen

De energiesector presteerde wisselend in 2022. Shell profiteerde aanvankelijk van de hogere olieprijzen, maar kreeg later te maken met prijsdalingen en zorgen over toekomstige vraag.

• Shell: Stijging van 10% in het eerste halfjaar, maar eindigde het jaar slechts 2% hoger door dalende olieprijzen in het vierde kwartaal.
• Unilever: Daalde met 5% door hogere kosten en lagere marges.

Financiële sector

De financiële sector profiteerde in eerste instantie van de renteverhogingen, maar verloor later terrein door zorgen over toenemende kredietrisico’s.

• ING: Winst van 6% door hogere rentemarges, maar ook een daling van de kredietvraag.
• ABN AMRO: Verloor 4% door toenemende zorgen over kredietverliezen.

Internationale vergelijking

Hoewel de AEX een daling van 13,65% noteerde in 2022, was dit nog relatief mild vergeleken met andere indices:

• S&P 500: Verloor 19,4%, vooral door forse correcties in tech-aandelen.
• Nasdaq: Daalde met 33%, als gevolg van sterke koersdalingen bij techgiganten zoals Tesla, Amazon en Meta.
• Euro Stoxx 50: Verloor 11%, vergelijkbaar met de AEX, maar met sterkere prestaties van defensieve sectoren zoals nutsbedrijven.

Jaarafsluiting en vooruitzichten

Het jaar 2022 sloot de AEX af op 689,01 punten, een verlies van 13,65% ten opzichte van het begin van het jaar. Het was een jaar van aanzienlijke volatiliteit, gedreven door geopolitieke spanningen, rentewijzigingen en economische onzekerheid.

Vooruitkijkend naar 2023 zijn de verwachtingen gemengd. Analisten wijzen op mogelijke verdere renteverhogingen, maar ook op kansen in sectoren zoals energie en defensieve consumptiegoederen. Beleggers worden aangeraden om voorzichtig te zijn met groeiaandelen en zich te richten op waarde-aandelen met stabiele kasstromen.

Een Jaar van Uitdagingen en Mogelijkheden

2022 was voor de AEX een jaar van forse koersdalingen, maar ook van kansen voor beleggers die oog hadden voor solide, winstgevende bedrijven. De technologie- en financiële sectoren waren de grootste verliezers, terwijl energiebedrijven relatief beter stand hielden.

Voor beleggers betekent dit dat spreiding en risicobeheer cruciaal blijven. De volatiliteit van 2022 kan ook in 2023 aanhouden, vooral als de economische onzekerheid en geopolitieke spanningen voortduren. Beleggers doen er goed aan om zich te richten op bedrijven met sterke balansen, stabiele winstgroei en beperkte afhankelijkheid van externe financiering.