Als je de AEX vandaag bekijkt, zie je iets opvallends: de grootste kracht komt niet meer uit de traditionele hoek van olie, banken of industrie — maar uit technologie. Bedrijven als ASML en Prosus trekken de kar, terwijl oude reuzen als Shell en Unilever zorgen voor stabiliteit.
De AEX is dus een mix geworden van moderne techgroei en klassieke degelijkheid. En dat maakt het juist zo’n interessante index om in te beleggen.
Een korte blik terug
Toen de AEX in 1983 begon, draaide alles om traditionele sectoren.
Bedrijven als Royal Dutch Shell, Philips, Akzo Nobel, ING en Unilever bepaalden toen het tempo.
Nederland was toen nog vooral een land van energie, chemie en industrie. Tech speelde nauwelijks een rol.
Maar dat veranderde snel met de komst van de digitalisering.
De opkomst van technologie in de AEX
Het echte kantelpunt kwam in de jaren 2000, met de opmars van het internet en later de chipindustrie.
Tegenwoordig is ASML verreweg het grootste bedrijf in de AEX — soms goed voor meer dan 20% van de totale weging.
ASML – de motor van de nieuwe AEX
ASML levert machines waarmee computerchips worden gemaakt. En omdat alles tegenwoordig chips nodig heeft (van telefoons tot auto’s), groeit ASML jaar op jaar.
De invloed is enorm:
-
Stijgt ASML met 3%, dan trekt dat vaak de hele AEX omhoog.
-
Daalt het, dan voelt de hele index dat direct.
Het laat zien hoe belangrijk technologie is geworden voor de Nederlandse beurs.
Prosus – de digitale investeerder
Prosus, ooit onderdeel van Naspers, investeert wereldwijd in onlineplatforms en technologiebedrijven (zoals het Chinese Tencent).
Het is een ander type bedrijf dan Shell of Unilever: minder tastbaar, maar wél met enorme groeipotentie.
De rol van de traditionele sectoren
Ondanks de groei van technologie blijft de AEX niet één groot techfeest.
De traditionele sectoren spelen nog steeds een cruciale rol — vooral in tijden van onzekerheid.
Shell – de oliereus die de AEX stabiliseert
Shell is nog altijd een van de zwaargewichten in de index.
Als energieprijzen stijgen, profiteert Shell enorm en zorgt het voor stabiliteit in de AEX.
In 2022, toen de olieprijzen door het dak gingen, was Shell zelfs dé redder van de AEX, terwijl tech juist onder druk stond.
Unilever – de defensieve kracht
Unilever is typisch een “rustbrenger” in de index.
Het bedrijf verkoopt producten die altijd nodig zijn — van shampoo tot ijsjes — en daardoor beweegt het minder heftig dan tech of energie.
Als de beurs onrustig is, biedt Unilever vaak tegenwicht.
ING en Aegon – de financiële hoek
De bankensector heeft in de AEX een kleinere rol gekregen dan vroeger, maar blijft belangrijk.
Bij stijgende rentes doen banken het vaak goed, wat de AEX helpt balanceren tegenover de grilligheid van tech.
Tech zorgt voor groei, traditie voor balans
De kracht van de AEX zit tegenwoordig juist in de combinatie van oud en nieuw.
| Sector | Voorbeelden | Kenmerk | Effect op de AEX |
|---|---|---|---|
| Technologie | ASML, Prosus | Snelgroeiend, innovatief, vol potentie | Zorgt voor sterke stijgingen (en soms scherpe dalingen) |
| Energie | Shell | Cyclisch, afhankelijk van olieprijs | Stabiliseert en levert dividenden |
| Consumentengoederen | Unilever, Heineken | Defensief, stabiel | Minder beweeglijk, rust in de index |
| Financieel | ING, Aegon | Gevoelig voor rente en economie | Bepaalt het ritme in economische cycli |
De techbedrijven trekken de kar tijdens groeifases, terwijl de traditionele bedrijven de AEX overeind houden als de markt het moeilijk heeft.
Mijn ervaring als AEX-belegger
Toen ik begon met beleggen, waren Shell en Unilever dé pijlers van de beurs.
Je kon eigenlijk niet om ze heen. Maar de laatste tien jaar heb ik met eigen ogen gezien hoe ASML het gezicht van de AEX heeft veranderd.
Waar vroeger olie en consumentengoederen de motor waren, is het nu technologie die de toon zet.
Toch ben ik blij dat die traditionele namen er nog zijn. Ze houden de AEX in balans — en geven rust als de techkoersen weer eens wild schommelen.
De toekomst: meer tech of terug naar de basis?
De trend is duidelijk: technologie groeit, en dat zal voorlopig zo blijven.
Maar de wereld draait niet alleen op chips en software.
Als energieprijzen stijgen of consumentenbestedingen veranderen, komen de klassieke sectoren juist weer in beeld.
Daarom verwacht ik dat de AEX ook in de toekomst een mix blijft van innovatie en zekerheid — en dat maakt het juist een sterke, evenwichtige index.
