Voor beleggers was 2023 een interessant jaar. Na de koersdalingen in 2022 als gevolg van hoge inflatie, renteverhogingen en geopolitieke spanningen, stond 2023 in het teken van herstel én herpositionering. De AEX-index sloot het jaar af met een positief rendement, maar de weg ernaartoe was allesbehalve rechtlijnig. In dit artikel analyseer ik wat het rendement van de AEX in 2023 betekent, waar de groei vandaan kwam en welke sectoren het verschil maakten.

Hoe presteerde de AEX in 2023?

De AEX-index begon 2023 rond de 689 punten. Door een combinatie van beter dan verwachte macro-economische cijfers, lagere energieprijzen en stabilisatie van de rentemarkt, klom de index gedurende het jaar gestaag omhoog. In december 2023 sloot de AEX op 804 punten, wat neerkomt op een rendement van ongeveer 16,7% over het hele jaar.

Dat is een stevig herstel, zeker na het verlies van bijna 14% in 2022. Toch was het rendement in 2023 niet gelijk verdeeld over de maanden of over de bedrijven in de index.

De motoren achter het rendement

Zoals je weet wordt de AEX sterk beïnvloed door een handvol zwaargewichten. In 2023 waren het opnieuw bedrijven als ASML, Shell en Unilever die een belangrijk aandeel hadden in het totale rendement.

• ASML profiteerde van aanhoudende vraag naar chips, ondanks zorgen over Chinese exportbeperkingen. Het aandeel liet een rendement van ruim 35% zien.

• Shell had baat bij de nog steeds relatief hoge energieprijzen en keerde een aantrekkelijk dividend uit.

• Prosus veerde op dankzij herstel bij Tencent en groei in zijn online marktplaatsen.

Daarentegen bleven sectoren als vastgoed en consumentenkrediet achter, mede door de nog altijd hogere rente en voorzichtig consumentengedrag.

Dividend als deel van het totaalrendement

Het bruto rendement van 16,7% in 2023 is gebaseerd op koerswinst. Maar wie het totaalrendement wil begrijpen, moet ook naar het dividendrendement kijken. De gemiddelde dividenduitkering binnen de AEX lag in 2023 op ongeveer 2,5%.

Het totaalrendement – koerswinst plus dividend – kwam daarmee uit op iets boven de 19%, wat aanzienlijk is voor een jaar met veel onzekerheid.

Sectorrotatie: technologie keert terug

In 2022 lieten beleggers technologie en groeiaandelen links liggen vanwege stijgende rentes. In 2023 keerde dat beeld langzaam om. Zodra inflatie afkoelde en de ECB de rente minder agressief begon te verhogen, stroomde kapitaal weer richting tech.

Tegelijkertijd werden defensieve sectoren minder populair. Aandelen als Ahold en RELX boden stabiliteit, maar groeiden beperkt. Beleggers zochten weer rendement in cyclische aandelen en groeimarkten.

Wat zegt dit rendement over de markt in 2023?

Het positieve rendement van de AEX laat zien dat beleggers in 2023 weer vertrouwen kregen. Er was minder vrees voor een zware recessie, en centrale banken gaven signalen af dat ze het beleid mogelijk zouden versoepelen in 2024.

Toch was het herstel broos. Rente bleef hoog, de oorlog in Oekraïne woog op het sentiment, en de Chinese economie bleef achter. Maar al met al toonde de markt zijn veerkracht.

Hoe verhoudt dit zich tot andere indices?

Ter vergelijking:

• De S&P 500 steeg in 2023 met ongeveer 24%.

• De Euro Stoxx 50 leverde een rendement van zo’n 19%.

• De DAX in Duitsland eindigde 2023 met +20%.

De AEX zat dus iets onder het gemiddelde van de grote internationale indices, wat deels komt door de sectorverdeling binnen de Nederlandse beurs: minder big tech, meer energie en financiële instellingen.

2023 was een comebackjaar

Het rendement van de AEX in 2023 laat zien dat markten vooruitkijken. Ondanks economische onzekerheden en geopolitieke spanningen, vonden beleggers opnieuw de weg omhoog.

Voor langetermijnbeleggers is dit opnieuw een bevestiging: niet uitstappen na een slecht jaar, maar juist blijven zitten of bijkopen. Wie begin 2023 de AEX kocht en bleef zitten, genoot van een stevig positief rendement met dividend.

Wat 2024 brengt weten we natuurlijk niet zeker. Maar zoals de lange termijn grafiek laat zien: geduldige beleggers worden op de AEX vaak beloond.